Zelfmoordaanslagen zoals recent in Turkije zijn vreselijk en verwerpelijk; is het nog nodig dat te zeggen? Wie zou het daar niet mee eens willen zijn? Toch is de vraag minder retorisch dan zij lijkt. Minstens de daders en hun opdrachtgevers zullen de aanslagen gerechtvaardigd vinden.
En hoe zit dat met de bevolkingsgroepen in wiens naam (zelfmoord)terroristen zeggen strijd te voeren? Hoe zat het met de katholieken in Noord-Ierland, hoe zit het met de Basken, de Irakezen, de Palestijnen? Is het klip en klaar dat hun ‘achterbannen’ de aanslagen op burgers afwijzen? In de ogen van veel Palestijnen gelden de zelfmoordterroristen als helden. En hoe zit het met degenen in Nederland die partij kiezen in dit conflict en zich solidair verklaren met de Palestijnse zaak? De weigering van sommigen om de plegers van de aanslagen als terroristen aan te merken en hen eerder te zien als vrijheidstrijders is een veeg teken. De opstelling van Gretta Duisenberg (“Ik mag het niet zeggen, maar ik snap het wel”) kan symptomatisch heten. Trouwcolumnist Van Doorn schrijft: “Zelfmoordaanslagen zijn moeilijk te vergoelijken … maar toch blijf ik met de vraag zitten hoe het Palestijnse verzet onder gegeven omstandigheden anders kan ageren.” Wie doelbewuste aanslagen op willekeurige burgers gaat zien als een logische reactie op onrecht, als een natuurlijk verlengde van politieke doeleinden, baant de weg naar de normalisatie van daden die in feite misdaden tegen de menselijkheid zijn. Begrijpen van redenen gaat stilletjes over in rechtvaardigen van daden die nooit te rechtvaardigen zijn, ook niet als uiterst politiek middel, ook niet als wanhoopsdaad.
En de wandaden van de andere kant? Is de repressie van Israël of contraterreur van Amerika niet van eenzelfde ‘demonische orde’? Het gaat niet aan de ene verschrikking met de andere goed te praten, maar er blijft een principieel verschil tussen bewust zoveel mogelijk burgerslachtoffers beogen en zo min mogelijk burgerslachtoffers op de koop toenemen. Laten we dit vaststellen: zelfs tirannen pogen hun terreurdaden te verbloemen. Juist in de ontkenning en verhulling schuilt een eerbetoon aan de moraliteit. Precies daarin ligt het kwalitatieve verschil met de terrorist: hij houdt niet eens meer de schijn op. Zijn daden zijn schaamteloos inhumaan, zelfs al heeft hij het politieke gelijk aan zijn kant.
Wie weigert de abnormaliteit in te zien van het doelbewust doden van willekeurige burgers, plaatst zichzelf buiten de morele gemeenschap.
Uit: Volzin, 5 december 2003